Η αναπηρία δεν αποτελεί μόνο οικογενειακό και ατομικό πρόβλημα αλλά και κοινωνικό. Είναι μια οδυνηρή κατάσταση κι αφορά όλους όσους εμπλέκονται με το παιδί ή τον ενήλικα. Η οικογένεια έρχεται αντιμέτωπη με το αίσθημα της απώλειας αλλά και της αδικίας κι εκεί πρέπει να επέμβει δραστικά η πολιτεία προς στήριξη όλων αυτών των ευάλωτων ομάδων.
Η κατανόηση των εννοιών της βλάβης, της ανικανότητας και της αναπηρίας είναι αναγκαία προκειμένου να σχεδιαστούν κατάλληλα προγράμματα τα οποία θα στοχεύουν στην πρόληψη και την αποκατάσταση. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υποστηρίζει ότι η αναπηρία είναι το λειτουργικό αποτέλεσμα μιας μειονεξίας (φυσική, αισθητηριακή ή διανοητική διαφορά ή αλλαγή σε ένα άτομο). Ο Π.Ο.Υ. στην κατάταξη της αναπηρίας διαφοροποιεί τη βλάβη από την ανικανότητα και το κοινωνικό μειονέκτημα. Η έννοια της ανικανότητας υποδηλώνει μια απόκλιση από το κανονικό πλαίσιο ικανότητας του ατόμου – σωματικής ή διανοητικής. Η βλάβη έχει να κάνει με οποιαδήποτε απώλεια ή ανωμαλία ψυχολογικής, φυσιολογικής ή ανατομικής δομής ή λειτουργίας.
Οι αναπηρίες διακρίνονται σε 4 είδη:
- Κινητικές ή σωματικές
- Αισθητηριακές
- Νοητικές – γνωστικές
- Συναισθηματικές
Στην Ελλάδα από το 1981, δε χρησιμοποιείται ο όρος «ανάπηρος». Στη συνέχεια, καθιερώθηκε ο όρος «άτομα με ειδικές ανάγκες». Όμως, ύστερα από την αναθεώρηση του συντάγματος το 2001 καθιερώθηκε και χρησιμοποιείται πλέον ο όρος «άτομα με αναπηρίες» σε αντικατάσταση του όρου «άτομα με ειδικές ανάγκες»
Στο παρελθόν, η άγνοια για την αναπηρία δημιουργούσε πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη προλήψεων αλλά και προκαταλήψεων γύρω από αυτήν. Η αναπηρία συνδέθηκε με τον φόβο, τον οίκτο, ίσως τον ρατσισμό αλλά και μια εχθρική στάση. Δυστυχώς, ακόμη και σήμερα ο κόσμος δεν είναι πλήρως ενημερωμένος όσον αφορά στις αιτίες και τα μέσα πρόληψης της αναπηρίας καθώς και τη θεραπεία των ατόμων αυτών. Η στάση πολλών μοιάζει επιφυλακτική κι άλλοτε αρνητική. Προσπαθούν να «ξορκίσουν» το κακό αγνοώντας το.
Η μεγαλύτερη ανάγκη αυτών των ατόμων είναι να ζουν με την ατομική και ειδική τους ιδιαιτερότητα ισότιμα ως μέλη της κοινωνίας, ξεπερνώντας την ψυχοκοινωνική κρίση που οφείλεται σε κοινωνικούς λόγους. Πολλές φορές ο οίκτος και η συμπόνια ενός «φυσιολογικού» ατόμου κάνει ακόμη πιο έντονη την υπόνοια του ατόμου με αναπηρία ότι δεν ανήκει στο ίδιο κοινωνικό σύνολο κι ότι δεν είναι ίδιος. Σπάνια δίνεται η ευκαιρία σε αυτά τα άτομα να μεταδώσουν στους άλλους τα συναισθήματά τους και μια ενδεχόμενη απώθηση κι απόρριψή τους έχουν ως αποτέλεσμα την καταπίεση των προσωπικών τους συναισθημάτων.
Η ανάπτυξη θετικών απόψεων απέναντι στα άτομα με αναπηρία είναι πολύ σημαντική για την κατοχύρωση ενός όσο το δυνατόν λιγότερου καταπιεστικού περιβάλλοντος. Η γνώση πολλές φορές αποκτάται πιο γρήγορα από την αλλαγή συμπεριφοράς, νοοτροπίας και στάση απέναντι σε αυτά τα άτομα.
Η ανάπτυξη μιας απελευθερωμένης κοινωνίας απαιτεί τον εκμηδενισμό των προκαταλήψεων και του αποκλεισμού. Με την διαπαιδαγώγηση και την ευαισθητοποίηση της ευρύτερης κοινωνίας μπορεί να επιτευχθεί μια ομαλή κι αποτελεσματική κοινωνική ένταξη των ατόμων με αναπηρία.
Τους το ΧΡΩΣΤΑΜΕ!