Δεν είναι λίγοι εκείνοι οι επιστήμονες οι οποίοι έχουν τονίσει ότι η πορεία προς τον συμβατικό γραμματισμό είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με δύο τύπους δεξιοτήτων. Αυτές είναι οι «από μέσα προς τα έξω» και οι «από έξω προς τα μέσα». Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει τη φωνημική επίγνωση, τη γνώση των γραφημάτων και τη σωστή σύνδεση τους με τις ανάλογες φωνολογικές αναπαραστάσεις. Με πιο απλά λόγια, γνωρίζω πως προφέρεται το κάθε γράμμα που βλέπω γραμμένο στο χαρτί μου. Στη δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνονται σημασιολογικές κι αφηγηματικές δεξιότητες. Δηλαδή, εδώ απαιτείται η σωστή κατανόηση των λέξεων προκειμένου να επιτευχθεί η ανάγνωση που έχει ως απώτερο σκοπό την κατανόηση. Οι δεξιότητες «από μέσα προς τα έξω» έχουν σημαντική συμβολή στην ανάπτυξη του συμβατικού γραμματισμού στην Α’ και στην Β΄ τάξη του δημοτικού, ενώ οι δεξιότητες «από έξω προς τα μέσα» γίνονται εμφανείς από την Β’ τάξη και μετά.
Προκειμένου, λοιπόν, ένα παιδί να κατακτήσει τον μηχανισμό της ανάγνωσης πρέπει να είναι σε θέση να έχει Φωνολογική Επίγνωση. Πρέπει, δηλαδή, να μπορεί να συνειδητοποιήσει τα φωνολογικά μέρη του λόγου σε επίπεδο φωνήματος, συλλαβής και να τα χειρίζεται συνειδητά χωρίς ιδιαίτερη αναφορά στο νόημα ή στην όποια επικοινωνιακή φύση των λέξεων που διαβάζει. Επιπλέον, η Επίγνωση του Γραπτού είναι σημαντική διότι περιλαμβάνει τη γνώση της κατεύθυνσης της ανάγνωσης από τα αριστερά προς τα δεξιά, τη σχέση γραφής κι ομιλίας, τον διαχωρισμό των λέξεων με κενά, την χρήση των σημείων στίξης. Η Επίγνωση του Γραπτού είναι ιδιαιτέρως σημαντική διότι αφενός αποτελεί τη βάση της ανάγνωσης αλλά κι ένα κίνητρο μάθησης. Η Γνώση του Αλφάβητου είναι εξίσου πολύτιμη μια και το παιδί θα είναι σε θέση να κατονομάσει κάθε γράμμα αλλά και να το προφέρει σωστά. Ο προφορικός λόγος, ομοίως, παίζει σημαντικό ρόλο διότι αντανακλά το επίπεδο κατάκτησης των επιμέρους γλωσσικών πεδίων της μορφολογίας, της σύνταξης, της σημασιολογίας και της πραγματολογίας. Όλα αυτά είναι ένα είδος «συστήματος» που θα συστηματοποιηθούν και θα οδηγήσουν στην κατάκτηση του συμβατικού γραμματισμού. Τέλος, το οικογενειακό περιβάλλον θα παίξει πολύτιμο ρόλο δεδομένου του γεγονότος ότι αποτελεί το πρώτο και βασικό πρότυπο για το παιδί. Σε ένα εγγράμματο περιβάλλον το παιδί θα έρθει από νωρίς σε επαφή με τον γραπτό λόγο. Η ανάγνωση παραμυθιών μαζί με την μαμά ή τον μπαμπά αποτελεί το πιο σημαντικό βήμα αφενός για την ανάπτυξη της αγάπης για το βιβλίο κι αφετέρου για την απόκτηση των πρώτων άτυπων αναγνωστικών δεξιοτήτων. Οι γονείς δείχνουν που διαβάζουν, σταματούν, ερμηνεύουν, αλλάζουν τη φωνή τους, εξηγούν, δραματοποιούν.
Ας μην ξεχνάμε πως τα πάντα ξεκινούν από το σπίτι! Ας δείξουμε στα παιδιά μας αγάπη για το βιβλίο αλλά κι αγάπη για ένα «υπερόπλο» που λέγεται γνώση. Αυτή, ως γνωστόν, ήταν και η άποψη πολλών φιλοσόφων. Κατά τον Κικέρωνα εάν κάποιος έχει έναν κήπο και μια βιβλιοθήκη, έχει όλα όσα του χρειάζονται!